YILDIRIM-KARA: ÜRETİCİLERİN DURUMU DİKKATE ALINMIYOR
Gerekçesinde Hatay’ın narenciye üretimindeki önemini vurgulayan Nermin Yıldırım Kara,
“Narenciye üretimi ve ihracatı ülkemizin ekonomisi açısından oldukça önem taşımaktadır.
Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü verilerine göre; Türkiye 2021-2022 üretim
sezonunda yaklaşık 5,4 milyon ton turunçgil üretimi gerçekleştirmiş, mevsimsel şartların
uygunluğu da göz önünde bulundurulduğunda; bu üretimin neredeyse tamamı Ege ve Akdeniz
Bölgeleri’nden karşılanmıştır. Türkiye’de 2021 yılında 1,8 milyon ton mandalina üretimi
gerçekleşmiş ve illere göre kıyaslandığında; bu üretimde yüzde 39 ile Hatay ilk sırada yer
almıştır. Yine aynı veriler ışığında; 2021/2022 piyasa yılında, mandalina ihracatına bakıldığında
Türkiye yüzde 28, Çin yüzde 25 ve Güney Afrika yüzde 15 seviyelerindeyken, limonda ise
Meksika yüzde 31, Türkiye yüzde 30 ve Güney Afrika yüzde 20 seviyelerindedir. Cumhuriyet
Halk Partisi 2006 yılında, Akdeniz Bölgesi’nde narenciye üreticilerinin yaşadığı sorunları
yerinde görüp saptamak ve bu sorunların çözümüne ilişkin politikalar geliştirmek amacıyla
kurduğu komisyon neticesinde; İzmir, Aydın, Muğla, Antalya, Mersin, Adana ve Hatay’a
ziyaretler düzenlemiş hem üreticilerle hem ticaret odalarıyla hem de sivil toplum kuruluşlarıyla
görüşüp önemli bir rapor hazırlamıştır. Bugünden dönüp bahsi geçen rapora bakıldığında; iktidar
tarafından yapılan incelemelerin ve sonuçların dikkate alınmadığı ve yeterli düzenlemelerin
hayata geçirilmediği görülmektedir.” dedi.
MEVSİMLİK İŞÇİ DAHİ BULAMIYORUZ
Deprem sonrası yıkımın atlatılmasında üretimin desteklenmesi gerektiğini belirten Hatay
Milletvekili, “Narenciye üretimi açısından Hatay ili büyük önem taşımaktadır. Özellikle
depremden sonra yaşanan yıkımın atlatılması amacıyla buradaki üretimin tekrar
değerlendirilmesi ve gereken desteğin verilmesi gerekmektedir. Narenciye üretiminde mevsimlik
işçiler önemli yer tutmasına rağmen yaşanan yıkımla beraber mevsimlik işçiler için de barınma
sorunu ortaya çıkmıştır. Narenciye üretiminde genellikle sezon eylül başı ile başlayıp ocak sonu
itibariyle de devam etmektedir. Bu süre içerisinde yaklaşık 5 bin ile 6 bin arasında mevsimlik işçi
bölgeye gelmektedir. Özellikle Hatay’ın Dörtyol ilçesinde narenciye önemli bir geçim
kaynağıdır. Barınma krizinin çözülememesi sebebiyle mevsimlik işçiler Dörtyol ilçesine gelmeyi
tercih etmemekte ve üreticiler hasat konusunda sorun yaşamaktadır. Dörtyol-Erzin-Toprakkale
hattında 1.500.000 ton üretim kapasitesi mevcuttur. Ancak üretimin verimli ve sağlıklı
ilerleyebilmesi için geliştirmeler yapılmalıdır. Üretim kısmında ton başı teşvik verilmesi önemli
bir gereklilik olmakla birlikte arz-talep dengesi göz önünde bulundurularak doğru planlama ve
bilgilendirme yapılmalıdır. Narenciye üreticileri emeklerinin zayii olmaması adına taban fiyat
uygulaması düzenlemesi talep etmektedir. Üretim maliyetleri günden güne artmakta ve taban
fiyat uygulaması olmadığı takdirde emeğinin karşılığını alamayan çiftçiler mağduriyet
yaşamaktadır. Yapılan ÖTV artışının da önemli ölçüde etkisiyle genel seçimlerden önce, 9 Mayıs
2023 tarihinde ortalama litre başı benzin 19,81 TL ve litre başı motorin 18,59 TL iken 17 Ekim
2023 tarihi itibariyle benzin 35 TL ve motorin 40 TL seviyelerine gelmiştir. Bu rakamların
önümüzdeki günlerde daha da artması beklenmektedir.
Narenciye ürünlerine her yıl 2 kez şeker gübresi verilmesi gerekmektedir ve bu da ayrı bir
maliyet kalemi olarak üreticileri zor duruma sokmaktadır. Bunlara ek olarak; sulama masrafları,
ilaç ve gübreleme maliyetleri de göz önünde bulundurulduğunda narenciye üretimi oldukça
maliyetli hale gelmiştir.” dedi.
KİRLİLİK YÜKÜ AZALTILMALI
İskenderun Körfezi’ndeki kirliliği de vurgulayan Yıldırım-Kara, “Üretimin zorluğu ve maliyet
artışlarının yanı sıra; İskenderun Körfezi’ndeki tesislerin sebep olduğu kirlilik, narenciye
üretimini de olumsuz etkilemektedir. Körfezdeki hava hareketleri sonucunda, Erzin’deki
narenciye bahçelerine ve tarım alanlarına bu kirlilik taşınmakta, termik santralin bacasından
çıkan zehirli gazlardan kaynaklanan asit yağmurları narenciye bahçelerindeki narenciyeleri
dalında çürütmektedir.” dedi.
Narenciye üreticilerinin sorunlarının çözülmesi için komisyon kurulması gerektiğini ifade eden
Hatay Milletvekili gerekçesini bitirirken “Tüm bu bilgiler ışığında; Hatay ilindeki halihazırda
depremzede olan ve tek geçim kaynağı narenciye üretimi olan birçok yurttaşımızın üretim
safhasında yaşadıkları sorunların tespit edilmesi ve çözüm önerilerinin oluşturulması adına
meclis araştırması komisyonu kurulmasını arz ederim.” dedi.