Balıkesir Milletvekili Burak Dalgın, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde düzenlediği basın toplantısında Türkiye’nin sanayi performansını değerlendirdi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’i eleştiren Dalgın “Sanayi olmadan kalkınma olmaz. Ama mevcut ekonomik programda Türkiye’de sanayicilik artık delilik; İSO 500 ve İSO İkinci 500 verileri ortada,” ifadelerini kullandı.
Ölçek Sorunu: Okyanusta Taka ile Yolculuk
Dalgın Türkiye’nin en büyük 1000 sanayi şirketinin toplam cirosunun 355 milyar dolar seviyesinde olduğunu belirtti. “Tek başına Volkswagen’in cirosu 380 milyar dolar. Biz 1000 şirketle bir şirket kadar ciro elde edemiyoruz,” diyen Dalgın, üretimden net satışların reel olarak üç yıldır düştüğünü, sanayide reel küçülmenin sürdüğünü belirtti.
İstihdamda Büyük Boşluk: Dağ Tavşan Doğuruyor
İSO 500 ve İkinci 500’de yer alan toplam 1000 şirketin bir yılda yarattığı istihdam 28 bin kişiyle sınırlı kaldı. Dalgın, “Her yıl 1 milyon genç çalışma çağına giriyor. Ama ilk 1000 şirket son üç senede 100 bin istihdam bile üretmemiş. Bu tablo sürdürülemez,” dedi.
Kârsızlık Alarmı: Başak Var Ama Tane Yok
Dalgın, İSO verilerinin Türkiye sanayisinin kârlılık sorunu yaşadığını ortaya koyduğunu belirtti. “Son on yılda Türk sanayisinin en büyük 1000 şirketinin satış karlılığı ortalaması yüzde 7 seviyelerindeyken geçtiğimiz sene yüzde 2’ye gerilemiş. Üstelik firmaların üçte biri zarar etmiş. Kâr edemeyen sanayi, yatırım da yapamaz, istihdam da yaratamaz,” uyarısında bulundu.
Faiz Yükü Sanayiyi Eziyor
“Sanayi faize çalışıyor,” diyen Dalgın, İSO 500 şirketlerinde finansman giderlerinin faaliyet kârına oranının %97’ye ulaştığını, bu oranın son 10 yıl ortalamasının %60 olduğunu aktardı. “Üreticinin kazandığı olduğu gibi faize gidiyor. Bu faiz yükü altında reel sektör nefes alamaz. Mehmet Şimşek’e soruyorum, neredeymiş faiz lobisi?” dedi.
Katma Değerde Gerileme
AR-GE yapan şirket sayısının durakladığını, yüksek teknolojiye dayalı üretimin payının azaldığını belirten Dalgın, “Türkiye katma değer üretmiyor. Düşük teknolojili üretimle, düşük gelir tuzağından çıkamayız; imalat sektörlerindeki istihdamın %80’i düşük ve orta-düşük teknoloji yoğunluklu kuruluşlarda” değerlendirmesinde bulundu.
Yangınlar, Hukuk, Şehitler: Gündeme Dair Uyarılar
Toplantının ikinci bölümünde orman yangınları, metan gazı faciası ve ifade özgürlüğü konularına değinen Dalgın, “Hazine günde 100 milyon dolardan fazla faiz ödüyor. Üst segment bir yangın söndürme uçağı 6 saatlik faiz ödemesiyle alınabilecek durumda,” diyerek hazinenin üzerindeki faiz yükünün vahametine dikkat çekti.
“Grok” uygulamasına getirilen erişim engelini eleştiren Dalgın, Türkiye’nin yapay zeka uygulamalarını ve yarattığı riskleri yasaklarla ve engellerle değil; geliştirme ve karar verme süreçlerinde söz sahibi olarak yönetmesi gerektiğini belirtti. İfade özgürlüğü ve hukukun üstünlüğü konularına da değinen Dalgın, “2025 yılında hâlâ ekran karartmalarıyla uğraşıyoruz. Tutuklamalar artık istisna değil, teamül haline geldi,” dedi.
Son olarak Pençe-Kilit Harekatı bölgesinde şehit düşen askerlerle ilgili konuşan Dalgın, “Terör örgütü tarafından hastane olarak kullanılan bir mağarada o metan gazı nasıl birikmiş? Bir metan dedektörü 1000 TL. Böyle bir cihazın yokluğu ya da kullanılmaması kabul edilemez. Milli Savunma Bakanı bu tabloyu Meclis’e açıklamakla yükümlüdür,” dedi.
Balıkesir Milletvekili Burak Dalgın sözlerini “Bu tablo bir kader değil, siyasi tercihlerin sonucudur. Değiştirilebilir. Değiştireceğiz,” diyerek sonlandırdı.