Nöbetçi Eczaneler
Edirne Milletvekili ve Ziraat Mühendisi Ediz Ün, ülke genelinde yaşanan kuraklığın
zirveye ulaştığını ve en çok tarım sektörünü vurduğunu belirtti. Son bir yılda afetlerin çiftçiyi
derinden yaraladığını vurgulayan Ün, özellikle yüksek sıcaklıkların tarla ürünlerinde büyük
kayıplara neden olduğunu söyledi.
“Trakya her dönemde şiddetli kuraklık yaşadı”
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün standart yağış ve normalin yüzdesi metoduna göre
hazırlanan 1, 3, 6, 9 ve 12 aylık kuraklık haritalarının her döneminde Trakya Bölgesi’nin
şiddetli kuraklık yaşadığını belirten Ün, “Bazı tarlalarda ne buğday, ne arpa ne de ayçiçeği
kaldı. Biçer dahi giremeyecek durumda araziler var. Özellikle Edirneli çiftçimiz son 5 yıldır
kuraklıkla boğuşuyor, artık dayanacak gücü kalmadı. Çiftçimize verilen desteklerin acilen
artırılması gerekiyor” dedi.
“Geçmişte verilen kuraklık desteği yeniden uygulanmalı”
Ün, 2021 yılında kuraklık yaşayan çiftçilere Cumhurbaşkanı kararıyla %30 ve üzeri
kayıplar için her %10’luk zarar başına dekara 10 lira verilerek %100 zarar yaşayan çiftçiye
100 lira ödendiğini hatırlattı. “Bu destek yeniden uygulanmalı ancak farklı bir yöntem
izlenmeli” diyen Ün, şu öneriyi sundu: “Kuraklık yılları hariç son 5 yılın dekar verim
ortalaması alınarak, yaşanan ürün kaybı miktarına Trakya Birliği’nin alım fiyatı üzerinden
ödeme yapılmalı. Ürün olmayınca fiyatın ne olduğunun hiçbir anlamı yok. Hasat yapamayan
çiftçimizi desteklemek zorundayız. Aksi takdirde her yıl olduğu gibi 1 milyon ton yağlık
ayçiçeği tohumu veya karşılığı 400 bin ton ham ayçiçeği yağı ithalatı yaparız. Kota her yıl
artar. Bunun önüne geçmenin tek yolu, kayıp ürün miktarı üzerinden destek vermektir.”
“AKP’nin politikaları üreticiyi bitiriyor”
Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin orman yangınları, zirai don ve kuraklık gibi
felaketleri artırdığını belirten Ün, AKP iktidarını eleştirdi: “AKP, üretimi artırıcı ve koruyucu
tedbirler almak yerine hazine garantili, rant odaklı projelere para aktardı. Bugün ekonomik
kriz yaşıyorsak, bunda bu basiretsiz politikaların büyük payı var. Her krizde en çok çiftçi
kesintiye uğruyor. İthalat kararlarıyla çiftçi eziliyor, kanuni destekler eksik veriliyor, ürün
para etmediğinde müdahale edilmiyor, düşük alım fiyatları açıklanıyor. Devletini yanında
görmek isteyen çiftçi, karşısında onu yok sayan bir iktidarla karşılaşıyor.”
“45 milyon ton ayçiçeği ithalatına 28 milyar dolar ödedik”
Ün, AKP döneminde Türkiye’nin ayçiçeği tohumu ve türevlerinde ithalat lideri
olduğunu hatırlatarak, “Edirne’de yıllardır tamamlanması gereken barajlar, göletler, altyapı
projeleri sürekli ertelendi. Çiftçi susuz kaldı, tarlalar boş kaldı. 45 milyon ton ayçiçeği
ithalatına 28 milyar dolar ödedik. Bu parayla deniz suyunu içme ve sulama suyuna çevirecek
tesisleri kurabilirdik. Enerji ihtiyacını karşılayacak güneş ve su gibi doğal kaynaklarımız da var. Ama hem doğaya uyumlu hem de geleceği garanti altına alacak ne zihniyetleri ne de kabiliyetleri var” dedi.
“Ürün kaybı üzerinden destek verilmezse üretici kalmayacak”
Son olarak, 26 Ekim 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararla Edirne,
Kırklareli ve Tekirdağ’da yağlık ayçiçeği için ton başına prim desteğinin 1000 TL’den 1500
TL’ye çıkarıldığını hatırlatan Ün, şunları kaydetti: “Bölge çiftçimiz için bu destek bir defaya
mahsus artırıldı ama yaşanan kuraklık felaketinin etkisi çok daha büyük. 2023’te verilen fark
prim desteği, bu kez ürün kaybı miktarı hesaplanarak ve ürün değeri 28 liradan baz alınarak
verilirse çiftçimizin kaybı telafi edilebilir. Aksi halde gelecek yıl ayçiçeği ekecek üretici
bulamayız.”