Nöbetçi Eczaneler
Cumhuriyet Halk Partisi Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara,
deprem bölgesindeki aile sağlığı merkezlerinin (ASM) durumlarına ilişkin
yazılı bir basın açıklamasında bulundu.
Aile Sağlığı Merkezlerimiz ve sağlık emekçilerimiz, olağanüstü koşullarda
yurttaşlarımıza hizmet sunmaya devam ediyor. Ancak son zamanlarda,
halk sağlığını korumak için çok önemli bir rol üstlenmiş bu
kurumlarımızın ve oradaki sağlık çalışanlarımızın beklentileriyle,
ihtiyaçlarıyla taban tabana zıt bir yaklaşım sergileniyor.
Sağlık Bakanlığına 24 Temmuz 2024’te vermiş olduğmuz soru önergesine
aldığımız yanıtta Antakya’da 20, İskenderun’da 5, Defne’de 7, Hassa’da 1
ve Kırıkhan’da 3 adet olmak üzere toplam 36 ASM’nin yıkıldığını
öğrenmiştik. Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikasının 29 Ağustos
2025 tarihli açıklamasına göre tüm ilçelerimizde yıkılan toplam ASM
sayısı ise 56’dır. Yine önergemize aldığımız yanıttan, sağlık hizmetlerinin
aksamaması için 202 konteynerde de geçici olarak sağlık hizmeti
verildiğini biliyoruz. Fakat konteynerler, sağlık hizmetlerinin sürekli biçimde sunulması için
uygun özellikler taşımıyor. Her şeyden önce ne kadar iyileştirme yapılırsa
yapılsın kısıtlı bir alandan ve bu kısıtlı alanın yol açtığı sorunlardan söz
ediyoruz. Tanı ve tedavi süreçleri çoğunlukla yetersiz fiziki koşullar ve
donanımla sürdürülüyor. Sağlık çalışanları, bugüne kadar, kendi
çabalarıyla koşulları iyileştirmeye çalıştılar.
ASM’ler sahip oldukları fiziki koşullara göre değerlendirilir; ardından A
grubu, B grubu, C grubu ve D grubu gibi dört kategoriye ayrılır ve her
kategori için tavan ücretin değişen oranları kadar ödeme yapılır.
ASM’lerin kırtasiye giderleri ve grup elemanlarının maaşları bu cari gider
ödemeleri kısmından karşılanır.
Bugüne kadar Sağlık Bakanlığının, yurttaşa verilen sağlık hizmetlerinde
bir aksama olmaması ve ASM personelinin zor durumda kalmaması için,
deprem bölgesindeki illerde bu konuda esneklik gösterdiği, il sağlık
müdürlüklerine de bu doğrultuda inisiyatif almalarını önerdiği anlaşılıyor.
Ancak Hatay İl Sağlık Müdürlüğü, Bakanlığın talimatı doğrultusunda,
geçtiğimiz hafta, şehrimizdeki ASM’lerin yeniden gruplandırılmasını talep
eden bir yazı gönderdi. Bu yazı doğrultusunda yapılacak gruplandırma
işlemi sonucunda halihazırda konteynerlerde, yetersiz koşullarda faaliyet
göstermekte olan pek çok ASM’nin cari ödeneğinin kesilecek; böylece
hem ASM’lerde görev yapmakta olan grup elemanları işsiz kalacak hem
de zaten zor durumdaki ASM’lerde hizmetler aksayacak, fiziki koşullar
daha da kötüleşecektir.
Depremin üzerinden 2,5 yıl geçmesine rağmen, hem yurttaşların rahat
hizmet alabileceği hem de sağlık emekçilerinin sağlıklı koşullarda
çalışabileceği kalıcı binalar hâlâ inşa edilmiş değil.
Sağlık Bakanlığı kendisinin sağlaması gereken uygun koşulların, maddi
açıdan desteklenmeyen ASM personeli tarafından sağlanması gibi gerçek
dışı bir beklenti içerisinde. ‘ASM’lerin yolu yok, tuvaleti yok, kullanım
alanları yetersiz’ diyorlar; biz bunu 2,5 yıldır dile getiriyoruz ve bu
olumsuz şartları düzeltme sorumluluğunun da Sağlık Bakanlığına ait
olduğunu söylüyoruz.
YILDIRIM KARA: HATAY’DA 800 BİN YURTTAŞIMIZ SAĞLIK HİZMETİNDEN YOKSUN KALABİLİR
Konteynerde hizmet sunan ASM’lerin ödeneklerini kesmek yerine,
deprem bölgesinin özel koşulları dikkate alınmalı ve kalıcı binalar hizmete
alınıncaya kadar mevcut durum devam etmelidir. Bu ödeneklerin
kesilmesi, bölgemizdeki sağlık sistemini felç bırakacak zincirleme bir
etkiye yol açabilir; performans artışı hedeflenirken tam tersi sonuçlar
ortaya çıkabilir.
Sağlık Bakanlığı; deprem bölgesindeki sağlık sistemini 21 metrekarelik
alanlarda ayakta tutmaya çalışan aile sağlığı merkezlerinin ödeneklerini
keserek tasarruf yapacağını, bütçe açığını kapamaya katkı sunacağını
hesaplıyorsa büyük bir hata yapıyor demektir. Aile sağlığı merkezlerinin
hizmet kalitesini artırmak istiyorsanız, yapmanız gereken tek ve en
mantıklı seçenek, yıkılan binaların yerine yenilerini inşa etmek; böylece
hem ASM çalışanlarını hem de yurttaşları konteynerlere mahkum etmeye
bir son vermektir.
ASM’lerin ödeneklerinde yapılacak bir kesinti hem istihdam kaybına yol
açacak hem de yurttaşlarımız için birinci basamak sağlık hizmetlerine
ulaşma imkanlarını yitirecek. Hatay’daki ASM’lerde görevli 200 ila 250
personel işinden olacak, bununla birlikte yaklaşık 800 bin yurttaşımız da
aile hekimlerinin hizmetlerinden yararlanamaz hale gelecektir. Bu ölçekte
bir küçülme, sağlık sisteminin fiilen çalışamaz duruma düşmesi demektir.
Bakanlık, güçlükle ayakta tutulan bir sistemi destekleyeceği yerde bir
darbe daha vuruyorsa, buna ancak akıl tutulması denebilir.