Balıkesir Milletvekili Burak Dalgın, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK)
benzin türlerine harmanlanan etanol oranını %2’den %1’e düşürmeyi öngören
taslak düzenlemesini Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşıdı. Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın yanıtlaması talebiyle TBMM’ye soru
önergesi veren Dalgın, “Bu karar, yerli tarımsal üretimi zayıflatacak, enerji
ithalatını artıracak ve çevresel kazanımları yok edecektir” dedi.
“Çiftçi de kaybeder, sanayi de kaybeder”
Etanolun şeker pancarı ve mısırdan üretildiğini hatırlatan Dalgın, “Bu sektör,
binlerce çiftçiye doğrudan gelir sağlıyor. Etanol üretiminin düşmesiyle sadece
tarım değil, yem sanayii de zarar görecektir. Çünkü etanol üretiminden çıkan yan
ürünler hayvancılıkta kritik öneme sahip” ifadelerini kullandı.
“Cari açık daha da büyür”
Yerli biyoetanolün benzinlere katılmasının ithal petrol ürünleri bağımlılığını
azalttığını vurgulayan Dalgın, “Harmanlama oranının düşürülmesi cari açığı
büyütecek, Türkiye’nin enerji güvenliğini olumsuz etkileyecek” dedi.
“Dünya artırıyor, biz düşürüyoruz”
Dalgın, uluslararası örnekleri hatırlatarak şu değerlendirmeyi yaptı:
- ABD’de benzinlerde tipik olarak %10 etanol (E10) kullanılıyor.
- Brezilya’da 1970’lerden bu yana %20–25 oranında (E20–E25)
karışımlar uygulanıyor. - Etanol karışımları, karbon monoksit emisyonlarını %20–30 oranında
azaltıyor. - “Türkiye Paris Anlaşması’nı imzalamışken, dünyada oranlar artarken bizde %5
hedefinden önce %2’ye sonra %1’e gerilemek kabul edilemez” dedi.
Bakanlığa sorular
Dalgın, önergesinde Bakan Bayraktar’a şu soruları yöneltti:
1. Bu düzenlemenin gerekçesi nedir? Yerli biyoetanol üreticileri ve şeker
pancarı/mısır üreticileri üzerindeki ekonomik etkisi, etanol üretiminde ortaya
çıkan yem sanayii ürünleri üzerindeki etkisi ve ithal petrol ürünleri talebi
üzerindeki etkisi değerlendirilmiş midir? Etki analiz raporunu TBMM ile
paylaşacak mısınız?
2. Etanol oranının %1’e düşürülmesi, enerji karışımında fosil yakıt payını
artıracaktır. Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığını azaltma hedefleri ve cari
açıkla mücadele açısından bu düzenlemenin nasıl bir etkisi olacaktır?
2023–2026 döneminde etanol yerine ithal petrol ürünleri kullanımının cari
açığa tahmini etkisi ne olacaktır?
3. Etanol karışımlarının karbon monoksit emisyonlarını %20–30 oranında
azalttığı çeşitli araştırmalarla ortaya konmuştur. Türkiye’de harmanlama
oranı %1’e indirilirken, bu küresel eğilimler ve çevresel faydalar neden
dikkate alınmamıştır?
4. Taslakta 2023–2026 yıllarının tek bir yükümlülük dönemi olarak kabul
edilmesi ve bu dönemde %1 oranının uygulanması öngörülmektedir. Bu
düzenleme hangi ihtiyaçtan doğmuştur? Önceki geçici maddelerin
yürürlükten kaldırılmasının gerekçesi nedir? Şayet bu tebliğ resmîleşirse,
tebliğin taslakta belirtildiği şekilde geriye yürütülmesinden hangi rafinerici ve
dağıtıcı lisans sahipleri faydalanacaktır?
5. Oranın düşürülmesi sonucu yerli tarımsal üretim kapasitelerinin atıl kalması
riski doğacaktır. Bakanlığınız bu riski önlemek için bir teşvik, destek ya da
geçiş dönemi programı hazırlamış mıdır? - “Bu bir yön tercihidir”
Dalgın, açıklamasını şu sözlerle tamamladı: “Yerli üretim mi, ithalat mı? Çiftçi mi,
dışa bağımlılık mı? Temiz enerji mi, daha çok fosil yakıt mı? Bu karar, Türkiye’nin
nasıl bir yön seçeceğinin somut göstergesidir. Hep birlikte yerli üretimi, çiftçimizi
ve çevremizi koruyalım.”