Nöbetçi Eczaneler
Niğde’de Üretici Dertli: “Tüccar Yok, Ürünün Yarısı Tarlada Yarısı Depoda”
CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, “Niğde’nin Melendiz bölgesinde patates hasadı sona yaklaştı, bölgede yazlık patates ile başlayan süreç kışlık patates sökümü ile devam ediyor. Niğde ili patates üretiminde birinci sırada. Patates üretiminin 1 milyon tona kadar çıktığı oluyor. Geçen yıldan bu yana ise patates üreticisine zarar ettiriyor. Tarlada üretici Arif Dinçsoy ile görüştüm. Bölgede durumu iyi bilen, Çiftlik ilçesi geçmiş dönemlerde Ziraat Odası Başkanlığı yapan üretici Dinçsoy sorunun hane geçimini olumsuz etkilediğini söyledi,” şeklinde konuştu.
Niğde’de farklı bölgelerde patates üreticileri ile de konuştuğunu belirten Ömer Fethi Gürer, üreticinin artan maliyetler ve alıcı eksikliği nedeniyle büyük sıkıntı yaşadığını söyledi, Gürer “Tüccar alıma gelmiyor. Kamu alım yapmıyor. Bir umutla üretici ürünü depoluyor. Depolara konan patates çürürse, bu sadece çiftçinin değil ülkenin de kaybıdır. Bu durum milli servetin heba olması demektir,” dedi.
“PATATES AYNI ÜRETİM MİKTARINDA AMA NÜFUS 30 MİLYON ARTTI”
Patates tarlasında üreticiyle konuşan CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Niğde genelinde hasadın son süreçte olduğunu ve yoğun şekilde sürdüğünü belirterek, “Niğde genelinde patates hasadı başladı. Kışlık patateslere tüccar gelmeyince önemli ölçüde depolanıyor. Geçen yıl patates para etmedi. Bu nedenle bu yıl ekim daha az yapıldı. 1999’da 6,5 milyon ton patates üretilmişti, geçen yılki üretim de aynıydı. Ancak nüfus 1999’a göre 30 milyonu aşmış durumda. Tüketim alışkanlığı değiştiği için üretim artsa da satış olmuyor. Şimdi Azatlı’dayız, bütün tarlalarda hasat sürüyor ama tüccar yok, üretici yine patatesi depoya koymak zorunda kalıyor,” diye konuştu.
Gürer, patatesin depoda uzun süre beklediğinde çillenme ve çürüme riski taşıdığına dikkat çekerek, “Mart ayına kadar satılmazsa patates yine çöp olur. İri patatesler seçiliyor, küçükleri depoya dahi alınmıyor, tarlada kalıyor ve hayvan yemi oluyor. Oysa büyük şehirlerde burada toplanmayan patatesin kilosu 20 liradan aşağı satılmıyor,” dedi.
“400 BİN LİRA MASRAF YAPTIK, ALICI YOK”
Üretici Arif Dinçsoy, patates üretiminde maliyetlerin her geçen yıl arttığını, ancak satış fiyatının düşüklüğü nedeniyle emeğinin karşılığını alamadığını söyledi:
“Gübresi, ilacı, mazotu derken masrafımız yüksek. Burası 16 dekar. Toplama işçiliği hariç 400 bin lira masraf yaptım. Buradan en fazla 40 ton patates alırım. Kilosunda 8 lira masraf var, tüccar ise 3-5 lira arasında veriyor. Üstelik şu anda tüccar da yok. Zararına satmak istesem de alıcı gelmiyor. Bazı yerlerde 7 liraya alan var deniliyor ama Niğde’de alıcı yok. Patates depoya konuyor. Tarım Kredi Kooperatifleri veya Toprak Mahsulleri Ofisi hiçbir alım yapmıyor. Geçen yıl da 80 ton patatesim depoda kaldı, çürüdü, çöpe gitti.”
DESTEKLER YETERSİZ
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in, “Devlet destek veriyor mu?” sorusuna Dinçsoy şu yanıtı verdi:
“Mazot desteği var diyorlar ama bir şey değil. 16 dekar yerden 5-6 bin lira destek alıyoruz, o da hiçbir işe yaramıyor.”
“BU ÜLKENİN MİLLİ SERVETİ DEPOLARDA ÇÜRÜYOR”
CHP’li Ömer Fethi Gürer, patatesin Türkiye’nin en temel gıda ürünlerinden biri olduğunu belirterek,
“Patates, hububattan sonra en çok tüketilen gıda. Patatesin depoda çürümesi, çiftçinin üretimden soğuması bizi dışa bağımlı hale getirir. Onun için patates planlı biçimde alıma girmeli. Toprak Mahsulleri Ofisi bu konuda görevlendirilmeli, ürün depodan alınmalı ve uygun koşullarda muhafaza edilmelidir,” şeklinde konuştu.
Ömer Fethi Gürer, üreticinin depolama imkânlarının yetersiz olduğunu da belirtti:
“Çiftçinin deposu evinin altı. Bu alanlar korunaklı değil. Havalar iyi giderse ocak ayında patates çillenmeye başlıyor, üretici yine zarar ediyor. Yetkililer bu işe çözüm bulmalı.”
“ÖZEL DEPOLAR YOK, ÇİFTÇİ HER YIL ZARAR EDİYOR”
Dinçsoy ise depolama sorununa dikkat çekerek,“Özel depolar yok, herkes patatesi evin altına koyuyor. Böyle olunca zarar birikiyor, sonunda çiftçi ekim yapamaz hale geliyor. Geçen sene 80 ton patatesim ambarda kaldı, dışarı çıkarttım, 500 bin lira cebimden gitti. Kredi kullanamıyorum, bu yaştan sonra uğraşamam. Biraz hazırımız vardı, onu kullandık,” diye konuştu.
Üretici ayrıca işçilik maliyetlerinin de arttığını belirtti:
“İşçilere ton başına 500 lira veriyoruz. Bir telis 550 lira. Yeni telis 850 lira olduğu için eski çuvalları kullanıyoruz.”
“KİMSE MUTLU DEĞİL, ÇOCUKLAR BİLE DÜŞÜNCELİ”
Tarlada gözlemlerini paylaşan Ömer Fethi Gürer, yetkililere çağrıda bulundu: “Gelin, bu tarlaları gezin, üreticiyle konuşun. Şu anda ovanın her yerinde söküm var ama sökenin yüzü gülmüyor. Kimse mutlu değil.
Son olarak üretici, “İcar olsa durum daha da kötü olurdu. Zaten zor geçiniyoruz, bir de kira verseydik iyice batardık,” diyerek tarımsal üretimdeki ekonomik darboğazı özetledi.