Nöbetçi Eczaneler
Borsa Meydanında “Coğrafi İşaret ve Katma Değer” Konuşuldu
İstanbul Ticaret Borsası’nın (İSTİB) düzenlediği “Borsa Meydanı Sektörler Konuşuyor” toplantısında, coğrafi işaretlerin katma değer yaratma potansiyeli masaya yatırıldı. Uzmanlar, tescilin yalnızca başlangıç olduğunu, markalaşma ve etkin denetim olmadan coğrafi işaretli ürünlerin beklenen ekonomik faydayı sağlayamayacağı konusunda uyarılarda bulundu.
Tescil Değil, Marka Yatırımı Önemli
Toplantının öne çıkan ismi Gıda Güvenliği Uzmanı Prof. Dr. Nevzat Artık, coğrafi işaretin tek başına yeterli olmadığını şu sözlerle ifade etti:
“Tescil elbette çok önemlidir. Ancak markalaşmak, coğrafi tescilin değerini ortaya çıkaran asıl adımdır. Marka yatırımı yoksa coğrafi işaret almanın anlamı olmuyor. Ürün katma değer kazanmıyor, hatta taklitleri artıyor.”
YÜCİTA Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu ise Türkiye’deki 1.788 tescilli üründen yalnızca 5 ila 10 tanesinin gerçek anlamda katma değer üretebildiğine dikkat çekerek, etkin ve sürdürülebilir bir yönetişim modelinin gerekliliğini vurguladı.
Denetim ve Yönetişim Eksikliği Tartışıldı
İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, coğrafi işaretin katma değer sağlaması için tescil, yönetişim ve denetim üçlüsünün kusursuz işlemesi gerektiğini belirtti. Kasap, Türkiye’de bu sistemin tam oturmadığını, bu nedenle tescilin sadece “ürünün kimliğine eklenen bir unvan” olarak kaldığını ifade etti.
Anzer Ballıköy Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Osman Civelek, tescilden sonra asıl zorluğun ürünü korumak olduğunu belirterek, coğrafi işaret alındıktan sonra sahte satışların on kat arttığına şahit olduklarını anlattı. Civelek, haksız rekabeti önlemek için denetimlerin kritik önem taşıdığını söyledi.
TPE’den Uluslararasılaşma ve Eğitim Odaklı Yeni Yaklaşım
Türk Patent ve Marka Kurumu (TPE) Coğrafi İşaretler Dairesi Başkanı Hakan Kızıltepe, kurumun artık sadece tescile odaklanan dar bir yaklaşımdan uzaklaşarak markalaşma, katma değer ve ticari büyümeye odaklandığını belirtti.
AB Tescili: Son 2-3 yılda AB tescil başvurularına teknik destek sağlandığını, AB tescilinin ihracatı artırmanın yanı sıra uluslararası koruma sağladığını ifade etti. AB’de tescilli 43 ürün bulunduğu bilgisini paylaştı.
Eğitim: TPE’nin tüm okullarda gençlere yönelik kapsamlı bir coğrafi işaret eğitim programı hazırladığı duyuruldu.
Tesciller Revize Edilmeli, Üretici Desteklenmeli
Prof. Dr. Nevzat Artık, gıda ürünlerinden oluşan tescillerin yaklaşık yüzde 90’ının günümüz koşullarına uygun şekilde revize edilmesi gerektiğini, üretim metotlarının ve bileşenlerinin yeniden düzenlenerek uygun olmayan tescillerin iptal edilmesinin şart olduğunu belirtti. Ayrıca her ürünün mutlaka bir hikâyesi olması gerektiğini vurguladı.
Geleneksel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Derneği Başkanı Huriye Özener ise, elde edilen başarıyı güçlendirmek için coğrafi işaretli ürünleri üreten çiftçilerin tarımsal desteklerle ödüllendirilmesi gerektiğini dile getirdi.
HABER: HİLAL ERDAL