Burak Dalgın: “Çalışan Azalıyor, Geçim Çöküyor, Gençlik Sistemin Dışına İtiliyor”
Bağımsız Balıkesir Milletvekili Burak Dalgın, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) düzenlediği basın toplantısında, ülkenin “sessiz ama derin bir istihdam krizi” yaşadığını ve bu durumun ekonomik krizden öte; sosyal, psikolojik ve yapısal bir çöküşün habercisi olduğunu ifade etti. Dalgın, “Türkiye bal yapmayan arıya döndü” diyerek dikkat çeken veriler paylaştı.

İstihdam Krizinin Verilerle Görünümü
Dalgın, paylaştığı çarpıcı verilerle krizin boyutlarını ortaya koydu:
Atıl İşgücü: Atıl işgücü oranının %29,4’e çıkması, Belçika nüfusu kadar insanın üretimin dışında kalması anlamına gelmektedir.
Kayıtlı Çalışan Yükü: 32,5 milyonluk istihdam içinden yalnızca 20,5 milyon kişi özel sektörde tam zamanlı kayıtlı çalışan olup, bu insanların Türkiye’nin gerçek orta direği olduğu ve giderek daha ağır bir yük taşıdığı belirtildi. Ayrıca, 21 ilde emekli sayısı çalışan sayısını geçmiştir.
Verimsiz Emek: Türkiye’nin OECD’de Kolombiya’dan sonra en uzun süre çalışan ikinci ülke olmasına rağmen, verimlilik artışının 2015–2022 arası sıfır olduğu vurgulandı: “Bir arı gibi çalışıyoruz ama bal yapamıyoruz”.
Düşük Ücret: Türkiye, Avrupa’da ortalama net kazancın en düşük olduğu ülke haline gelmiştir. 49 milyon düzenli gelir sahibi içinde 25 milyon kişi asgari ücret civarında yaşam mücadelesi vermektedir.
Gençlik ve İş Yaratma Krizi
Dalgın, ülkenin geleceğini tehdit eden en acı tablonun genç işsizliği olduğunu belirtti.
Sistem Dışına İtilen Gençlik (NEET): 15–34 yaş arası 7 milyon gencin ne çalıştığı ne de okuduğu (NEET) ve geniş tanımlı genç işsizliğinin %38 olduğu açıklandı.
Yeni İş Yaratma Sorunu: Her yıl çalışma çağına giren genç sayısının 1 milyon olmasına karşın, ülkedeki en büyük bin şirketin bir yılda sadece 28 bin yeni iş yarattığı belirtildi. Dalgın, “Türkiye’nin gençlerine söyleyecek bir sözü kalmamış gibi” yorumunu yaptı.
Yatırım Yanılgısı: Türkiye’nin istihdam yaratan sektörlerinin çöktüğünü, ancak istihdam yaratmayan yatırımlara para harcandığını iddia etti.
Çözüm Önerileri: Verimlilik Ekonomisine Geçiş
Dalgın, krizin kendiliğinden çözülmeyeceğini vurgulayarak, “Türkiye’nin geleceği için gerçek bir istihdam seferberliği başlatmalıyız” diyerek çözüm önerilerini üç ana başlıkta topladı:
Hizmet Sektöründe Geniş Kapsamlı Reform: Rekabeti engelleyen yasakların (Uber, Booking, PayPal vb.) kaldırılması ve tüketici yararına açık ve adil bir piyasa düzeni kurulması.
Girişimcinin Önünü Açmak: Öngörülebilir ekonomi yönetimi, gece yarısı düzenlemelerine son verilmesi ve kamu şirketleriyle rekabet baskısının kaldırılması.
Verimlilik Odaklı Bir Ekonomi Modeli: Teknoloji yoğun üretime geçilmesi, yetenek açığını kapatacak eğitim reformu ve işgücünün niteliğini artıracak politika seti oluşturulması.
Dalgın, “İstihdam krizini çözersek Türkiye nefes alır. Çözemezsek, çalışamayan milyonların, geçinemeyen çalışanların, umudunu kaybeden gençlerin yükünü gelecek kuşaklar taşıyamaz” diyerek konunun siyaset üstü olduğunu vurguladı.
