Otizmli Uğur Yıldırım’ın Ölümü Meclis Gündeminde: CHP’li Zeynel Emre’den Soru Önergesi

CHP İstanbul Milletvekili Zeynel Emre, İstanbul Beylikdüzü’nde bulunan Mor Menekşe Bakım Merkezi’nde otizmli birey Uğur Yıldırım’ın darp edilip, yüksek dozda ilaç verildiği iddialarıyla hayatını kaybetmesi üzerine Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne yazılı soru önergesi verdi.

Türkiye’de otizm spektrum bozukluğu (OSB) tanısı alan birey sayısının 1,5 milyonu aştığını belirten Emre, otizmli bireylerin eğitim, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerine erişimde ciddi güçlükler yaşadığını; bazı özel bakım merkezlerinde şiddet, ihmal ve kötü muamele vakalarının ortaya çıktığını hatırlattı.

Emre, önergesinde hem denetim eksikliklerine hem de ailelerin maruz kaldığı ekonomik yük ve bakanlık politikalarının uygulanma düzeyine dikkat çekti.

“Denetim eksikliği insan hakları ihlallerine yol açıyor” 

Zeynel Emre, özel bakım merkezlerinin çoğunda kamu politikası eksikliği, denetim yetersizliği ve personel sirkülasyonunun yaygın olduğunu belirterek, bu durumun bazı vakalarda insan hakları ihlallerine yol açtığını ifade etti.

Emre, İstanbul Beylikdüzü’ndeki Mor Menekşe Bakım Merkezi’nde meydana gelen olayın, denetim ve yaptırım mekanizmalarının etkinliği konusunda ciddi soru işaretleri yarattığını söyledi.

Bakan Göktaş’a 6 başlıkta soru 

Milletvekili Emre, önergesinde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı’na şu altı başlıkta sorular yöneltti: 

Milletvekili Emre, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı’na şu soruları yöneltti: 

1. Beylikdüzü–Mor Menekşe Bakım Merkezi’nin lisans, ruhsat ve son beş yıllık denetim kayıtları nelerdir? Olay sonrası herhangi bir idari tedbir (faaliyet durdurma, sözleşme feshi, idari para cezası vb.) uygulanmış mıdır?

2. Tesisteki ilaç uygulama yetkisi, reçete zinciri, risk bildirimi ve acil müdahale süreçleri mevzuata uygun mudur? Eksiklik tespit edilmişse, hangi personel hakkında idari veya hukuki işlem yapılmıştır?

3. Uğur Yıldırım vakası dâhil, son 5 yılda Bakanlığınız uhdesindeki merkezlerde OSB’li bireylere yönelik şiddet, ihmal veya kötü muamele iddiasıyla açılan soruşturma sayısı kaçtır? İllere göre dağılım, sonuçlanan dosyalardaki ceza türleri ve faaliyet durdurma sayıları nelerdir?

4. Bu merkezlerde habersiz denetimler hangi sıklıkta yapılmaktadır? Bağımsız izleme mekanizmaları (STK veya uzman katılımlı) kurulmuş mudur?

5. Ailelerin maruz kaldığı ekonomik yükün azaltılması için mevcut destek modellerinde (evde bakım yardımı, ulaşım desteği, eğitim ve terapilere erişim, geçici bakım vb.) bir düzenleme planlanmakta mıdır?

6. II. Ulusal Otizm Eylem Planı (2023–2030) kapsamında belirlenen hedeflerden hangileri hayata geçirilmiştir?

1. OSB istatistik komisyonu kurulmuş mudur, veri paylaşım protokolleri imzalanmış mıdır?

2. Erken tanı ve izlem süreçleri hangi sonuçları vermiştir?

3. Aile rehberi yayımlanmış mıdır, “Bireysel Hizmet Danışmanlığı” modeli kaç ilde uygulanmaktadır?

4. “Kritik Müdahale ve Güvenli Alan” birimleri oluşturulmuş mudur?

5. Otizm konusunda eğitim almış bakım personeli ve Uygulamalı Davranış Analizi uzmanı sayısı nedir?

“Etkin denetim ve destek politikaları oluşturulmalı” 

Emre, önergesinde denetim eksikliklerinin ve ailelerin ekonomik yükünün altını çizerek, otizmli bireylerin haklarına erişimini güvence altına alacak kamu politikalarının güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.